STAGEGIDS HBO-ICT

voor bedrijven en hun bedrijfsbegeleidersstage en afstuderen

Meer informatie over de rol van extern deskundige

Het afstudeerproject

Verwerven van het afstudeerproject
De student die gaat afstuderen, verwerft zelf zijn afstudeerproject. Hij doet zelfstandig toegepast onderzoek in een afgebakend project, waarbij hij aantoont te voldoen aan de gestelde eisen. De criteria waar de afstudeerorganisatie en de bedrijfsbegeleider aan moeten voldoen, zijn vastgelegd en ook terug te vinden in de bovenvermelde stagegids.

Goedkeuring van het project proposal
De afstudeercoördinator reviewt de opdracht op basis van een proposal en geeft akkoord. Dat gebeurt in samenspraak met gespecialiseerde vakdocenten die tevens de beoogde eerste assessoren zijn.. Vervolgens worden 2 docenten (1e en 2e assessor) gekoppeld aan het afstudeerproject waarbij we zo goed mogelijk de expertise van de docenten matchen met het IT sub domein van het afstudeerproject.

Behalve de aansluiting op een IT sub-domein moet een afstudeer project ook een element van praktijkgericht onderzoek bevatten. Voor onderzoeksvaardigheden en methodologie wordt binnen FICT gebruikgemaakt van het Design-Oriented Triangulation framework (DOT-framework). Bewust keuzes maken, verantwoording van het uitgevoerde toegepast onderzoek en het ontwikkelde IT beroepsproduct, IT artefact of Proof of Concept worden opgeleverd in de vorm van een portfolio. M.a.w. staat het praktijkgericht onderzoek dus in teken van het methodisch verwerven van kennis voor het maken van beroepsproducten [Andriessen, 2014] Het onderzoek dat wij van studenten verwachten is dus niet wetenschappelijk, maar staat in dienst van de op te leveren professionele IT producten die de student tijdens het afstuderen verzamelt in een portfolio..

Figuur 1 DOT Framework met de domeinen van toepassing, innovatie ruimte en beschikbaar werk met daarop de vijf strategieën van Field, Library, Workshop, Lab en Showroom die voor de strategieën toepasbare methodes bevatten.

Rollen bij het afstuderen

Bij het afstudeersemester heeft de student achtereenvolgens met de volgende rollen te maken:

  • Afstudeercoördinator: review en akkoord op het afstudeerproject en verder beschikbaar voor vragen of bijzondere situaties;
  • Docentbegeleider of eerste assessor: begeleiding op afstand vanuit school, met wekelijkse contactmomenten; hij bewaakt het proces, de kwaliteit van de beroepsproducten en volgt en beoordeelt inhoudelijk de uitvoering voor zover mogelijk;
  • Examinator of tweede assessor: docent die bij tussenproducten of mijlpalen mee-beoordeelt, zoals bij het projectplan, Midterm Review en eindbeoordeling en hij is voorzitter van de afstudeerzitting;
  • Bedrijfsbegeleider: dagelijkse begeleiding met meer focus op inhoud;
  • Extern deskundige: advies bij het beoordelingsproces en evaluatie van het proces en de kwaliteit van beoordeling; kwaliteitsbewaking door meerdere zittingen bij te wonen, eventueel van verschillende HBO-i architectuurlagen.
  • Student Desk: administratieve ondersteuning.

De jury in de afstudeerzitting bestaat uit de beide assessoren, zij bepalen het eindresultaat waarbij de beslissing ligt bij de tweede assessor. De bedrijfsbegeleider en extern deskundige maken deel uit van de jury met een adviserende stem.

Het traject

Na een kort vooronderzoek levert de student een projectplan op in lesweek 5. Dat vormt de basis voor het onderzoek, en wordt mede beoordeeld door de tweede assessor. De eerste assessor legt tweemaal een bezoek af bij de student op het bedrijf. De eerste keer is er een kennismaking en wordt de opdracht toegelicht en afgestemd zodat die zowel passend is om de vanuit Fontys gestelde leeruitkomsten te behalen alswel dat deze tot een zinvolle en waardevolle bijdrage op IT gebied leidt voor het bedrijf of instelling waar het project plaatsvindt. De tweede en laatste keer is aan het eind voor de projectoplevering aan het bedrijf en daarbij spreekt de eerste assessor met de bedrijfsbegeleider om een eerste afstemming over de beoordeling door te spreken. Halverwege het traject is er een terugkomdag met student-intervisie en een Midterm Review door beide assessoren waarbij ook de feedback van bedrijfsbegeleider en student wordt meegenomen.

Ingeleverd werk

Tijdens zijn afstudeeronderzoek levert de student regelmatig beroepsproducten in via de leeromgeving Canvas, zodat de docentbegeleider zijn voortgang kan volgen en kan begeleiden. In lesweek 17 levert de student de definitieve versie in van zijn portfolio waarin de onderzoeksopzet, verantwoording van de uitvoering en resultaten en bevindingen van het onderzoek.

Naast de beroepsproducten maakt de student een projectreport dat de juryleden helpt om een beeld van het gevolgde proces, de conclusies, aanbevelingen en reflectie te geven en waarmee wordt toegelicht hoe de beroepsproducten in het totale project passen. Het project report en de beroepsproducten vormen samen het portfolio dat voor de jury beschikbaar is.

Het format van het portfolio kiest de student passend bij het gerealiseerde IT eindproduct en het IT werkgebied. Dat kan zijn met meer focus op programmacode zoals bij een software engineering project, of bijvoorbeeld een uitgebreider project report met toelichting over een ontwikkeld Business Intelligence dashboard met code, screenshots en vaak ook een verwijzing naar een adviesrapport.

Figuur 2 Portfolio

Het ingeleverde portfolio dient een compleet beeld te geven van het afstudeerproject, maar het is ook van belang dat het geheel goed toegankelijk is door een logische structuur en alleen relevante inhoud bevat. Tip: Lees eerst het Project Report, en bepaal op grond daarvan welke producten uit het portfolio je gaat bekijken en welke niet (of alleen globaal).

De Graduation Conference

De afstudeerzittingen zijn georganiseerd in een Graduation Conference. Deze afstudeerzittingen kunnen worden bijgewoond door belangstellenden uit persoonlijke kring van de student, maar ook docenten, studenten, Partners in ons onderwijs (‘Partners in Education’ en ‘Partners in Innovation’) en andere belangstellenden op het IT gebied van het betreffende afstudeerproject
De student presenteert zijn onderzoek en demonstreert het ontwikkelde IT product. Na de voordracht is er korte gelegenheid voor het stellen van vragen door de aanwezigen. Daarna volgt de verdediging van de student voor de jury. Vervolgens wordt de definitieve eindbeoordeling bepaald door de beide assessoren waarbij de bedrijfsbegeleider en extern deskundige gehoord worden in de rol van adviseren jurylid. Dit deel is niet voor het publiek toegankelijk.
De zitting is in beginsel openbaar. Wanneer het bedrijf vertrouwelijkheid eist, of de student om hem moverende redenen daar om vraagt, wordt de zitting besloten gehouden. Dan is alleen de jury aanwezig.

De beoordeling

Vooraf is de student geïnformeerd over de leeruitkomsten, welke hij op voldoende niveau dient aan te tonen tijdens zijn afstudeeronderzoek. De beoordeling is een holistische beoordeling, waarin alle leeruitkomsten worden geëvalueerd tegen de criteria die van toepassing zijn voor de betreffende HBO-i architectuurlaag.

De beoordeling wordt weergegeven in een letter, zijnde O (Outstanding), G (Good), S (Sufficient) U (Unsufficient). Het gebruikte beoordelingsformulier is in de bijlage bijgevoegd. Het formulier bevat een nadere toelichting op de leeruitkomsten en het toekennen van de beoordeling. Dit formulier wordt door de beide assessoren ingevuld na het assessment.

De rol van Extern Deskundige

De Extern Deskundige ziet tijdens de afstudeerzitting toe op de kwaliteit van het beoordelingsproces en is adviserend bij de beoordeling. Daarnaast, door meerdere zittingen bij te wonen, kan hij observeren en kalibreren over de verschillende zittingen en onderwerpen heen. Na afloop vindt er een evaluatie plaats, waarin hij zijn bevindingen deelt, die wij meenemen om onze kwaliteit te kunnen borgen.

Aanmelden voor assessments

Rond lesweek 12-14 wordt de website van de afstudeerzittingen gedeeld met de Extern Deskundigen, alsmede een online site om zich aan te melden voor de zittingen. Van de zittingen staan er de student, het onderwerp kort beschreven, en de geplande datum en tijd en of het afstudeerwerk vertrouwelijk is. Als het afstudeerwerk vertrouwelijk is wordt de extern deskundige geacht vertrouwelijk om te gaan met het desbetreffende portfolio en verkregen informatie en alle gegevens na afloop van de afstudeerzittingen te verwijderen/vernietigen. De extern deskundige dient in deze gevallen de algemene vertrouwelijkheidsverklaring getekend te hebben (verkrijgbaar bij de studentdesk).

Bijlage: Assessment formulier

Voorbeeld van een assessment formulier: